Để hiểu rõ hơn về dầu hộp số tự động chúng ta hãy cùng tìm hiểu về tác dụng và thông số kỹ thuật của dầu hộp số tự động.
Chức năng của dầu số tự động.
Trong hộp số tự động dầu hộp số giống như máu của cơ thể con người. Dầu số được bơm dầu nén lại với áp suất cao và đi qua hệ thống thủy lực trong bộ valve body. Để cung cấp năng lượng cho các piston nồi áp để đóng mở các bộ côn, tạo ra lực ma sát để truyền moomen xoắn từ động cơ đến bánh xe. Nên chức năng chính của dầu hộp số tự động là truyền lực.
Sơ đồ mạch thủy lực trong hộp số tự động
Ngoài ra dầu số còn đảm nhiệm các nhiệm vụ khác như:
+ Bôi trơn: Bôi trơn cho các chi tiết chuyển động trong hộp số như: vòng bi, bánh răng, bơm dầu, khớp 1 chiều, piston đóng mở các bộ côn, piston của bộ valve body…
+ Làm sạch: Trong quá trình hoạt động ma sát giữa các chi tiết chuyển động sinh ra mài mòn tạo ra các hạt nhỏ. Các hạt này được dầu hộp số mang theo xuống đáy các te. Tại đây các mạt kim loại có từ tính thì bị nam châm tại đáy các te giữ lại. Các hạt bẩn còn lại được giữ lại tại lọc dầu của hộp số trước khi đi vào hệ thống thủy lực.
+ Làm mát: Trong quá trình hoạt động thì ma sát giữa các bộ ly hợp, các vòng bi. Giữa các chi tiết chuyển động với dầu số và chuyển động tương đối giữa các bánh răng trong hộp số sinh ra 1 lượng nhiệt rất lớn. Nhưng lượng nhiệt chính trong hộp số là bơm dầu. Khi bơm dầu hoạt động dầu số tự động bị nén với áp suất rất cao và lưu lượng lớn nên sinh ra nhiệt lượng rất lớn.
Để bảo vệ các chi tiết khỏi quá nhiệt, hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ thì hộp số cần được làm mát thông qua việc làm mát dầu hộp số. Dầu số có nhiệt độ cao được bơm dầu bơm qua két làm mát dầu hộp số. Tại đây dầu số có thể được làm mát bằng gió hoặc bằng nước làm mát. Sau khi được làm mát, dầu số có nhiệt độ thấp được đưa quay trở lại đáy các te. Và tiếp tục 1 chu trình làm việc mới. Nhiệt độ làm việc của dầu hộp số tự động từ 80 – 120 độ C tùy vào từng loại xe.
+ Bảo vệ các chi tiết của hộp số khỏi bị oxy hóa, ăn mòn.
Các thông số kỹ thuật và yêu đối với dầu số tự động.
Mỗi loại hộp số đều có thiết kế, tiêu chuẩn, phần mềm điều khiển khác nhau. Vì thế nên cũng yêu cầu sử dụng một loại dầu hộp số khác nhau. Mỗi loại hộp số đều phải có các đặc tính kỹ thuật phù hợp với loại hộp số đó. Sau đây là 1 số thông số kỹ thuật quan trọng của dầu số:
+ Độ nhớt (Viscosity): Nói một cách đơn giản độ nhớt là ma sát giữa các phân tử trong chất lỏng. Dầu có độ nhớt càng thấp thì dầu càng loãng dầu càng dễ chảy, ngược lại dầu có độ nhớt càng cao thì càng đặc. Đơn vị để đo độ nhớt là (mm²/s hoặc cSt).
Độ nhớt là thông số rất quan trọng đối với dầu hộp số tự động. Độ nhớt của dầu hộp số tự động thay đổi theo nhiệt độ nên khi nói đến độ nhớt thì phải nói ở nhiệt độ bao nhiêu.
Ví dụ như: Đối với dầu hộp số ZF Lifrguard 8. Có độ nhớt ở 40ºC là 26 (mm²/s), còn ở nhiệt độ 100ºC là 5.6 (mm²/s) – Rất loãng.
+ Chỉ số độ nhớt: Khi nhiệt độ thay đổi thì độ nhớt thay đổi, nhiệt độ càng cao thì độ nhớt càng giảm ( càng loãng) và ngược lại. Chỉ số độ nhớt càng cao thì độ nhớt của dầu số càng ít thay đổi bởi nhiệt độ.
+ Nhiệt độ đông đặc: Là nhiệt độ thấp nhất mà dầu hộp số có thể hoạt động được mà chưa bị đông cứng. Một số loại dầu có nhiệt độ đông đặc xuống đến tận -45 độ C. Thông số này thực sự có ý nghĩa đối với các nước hàn đới.
+ Nhiệt độ sôi: là nhiệt độ mà tại đó dầu hộp số bị sôi dẫn đến việc bay hơi. Một số loại dầu hiện nay có nhiệt độ sôi rất cao lên đến 230 độ C.
+ Ngoài ra còn các chất phụ gia khác phù hợp với vật liệu, thiết kế của hộp số. Đảm bảo việc bôi trơn, làm mát, bảo vệ các chi tiết hoạt động ổn định, lâu dài. Các chất phụ gia này cũng phải đảm bảo để dầu hộp số không bị bay hơi, oxi hóa, ít biến chất, kéo dài tuổi thọ của dầu số.
Ảnh hưởng của độ nhớt đối với hoạt động của hộp số?
Nhiệt độ của dầu số càng tăng thì độ nhớt càng giảm (dầu càng loãng) nên dầu càng dễ rò rỉ qua các van ngăn kéo, piston, các bộ tích áp trong trong hệ thống thủy lực. Làm giảm áp suất mà bơm tạo ra để ép các bộ côn. Điều này ảnh hưởng rất lớn đối với những hộp số đã hoạt động 1 thời gian dài. Khi các chi tiết hệ thống thủy lực bị mòn, xước, khe hở lớn. Đó là nguyên nhân dẫn đến hiệm tượng hộp số khi dầu số nguội thì hoạt bình thường. Khi dầu số nóng lên thì xe có hiện tượng chuyển số giật, vòng tua cao, xe chạy yếu,…
Hiện nay các nhà sản xuất hộp số lớn như ZF, Aisin … Liên tục đưa ra các dòng hộp số có hiệu suất cao, chế tạo chính xác đi cùng đó là các loại mẫu dầu có độ nhớt thấp. Để dầu dễ dàng dàng bôi trơn, làm mát giữa các chi tiết có khe hở rất nhỏ. Đồng thời cũng làm giảm được công suất dùng để bơm dầu.
Tìm hiểu thêm về dầu hộp số tự động.
Cần tìm hiểu thêm thông tin và hỗ trợ về hộp số tự động vui lòng liên hệ:
SĐT: 0988.901.385
Zalo: 0988.901.385
Facebook: https://www.facebook.com/tu.vietsaf
Page- facebook: https://www.facebook.com/Tu.transmisison
Tìm hiểu dầu hộp số tự động Dexron VI
Lịch sử dầu Dexron VI. Năm 2006 hai hãng Ford và GM đã hợp tác và phát triển một loại hộp số tự động dẫn động cầu trước 6 cấp mới là 6T70. Cả hai công ty cùng chia sẻ thiết kế và xây dựng hộp số tự…
